Verdwaald op de ‘Salar’

Amsterdam to Anywhere - Verdwaald op de 'Salar' 16Halverwege de middag rijden we Uyuni binnen, waar we neerstrijken bij Hostel Merith. We zijn terug in de bewoonde wereld en meteen weer in een toeristische trekpleister. Uyuni is het noordelijke startpunt voor de Lagunas Route en ook de beste plek om de ’Salar de Uyuni’ te bezoeken: de op één na grootste zoutvlakte ter wereld. Met een oppervlakte van ruim 10.500 vierkante kilometer is de Salar bijna net zo groot als Friesland, Groningen en Drenthe samen! Vanuit Uyuni kun je een meerdaagse tocht maken over de zoutvlakte en overnachten op één van de vele eilanden. Dat kan met een georganiseerde tour in een 4×4, maar dat kan ook op zonder gids op onze eigen motoren!

Nu we een dagje hebben kunnen bijkomen van de Lagunas Route, hebben we wel weer zin in wat avontuur! Zeker na het zien van de beelden van de Dakar Rally, waarin de coureurs over de zoutvlakte crossen en het filmpje van motorreiziger Sjaak Lucassen, die op zijn Yamaha R1 een snelheidsrecord neerzet op de Salar. Inspiratie genoeg!

Wel is enige voorbereiding nodig. De zoutvlakte is in zekere zin te vergelijken met de Sahara. Het is overdag in de zon heel warm, terwijl het ’s nachts afkoelt tot onder het vriespunt. Het is enorm droog en er is geen zoet water te vinden. En net als in de woestijn kun je gemakkelijk verdwalen, omdat je je nergens op kunt richten. Geen fijne plek om een paar dagen op hulp te moeten wachten. En toch gebeurt het regelmatig dat reizigers op de Salar stranden met motorpech of met hun auto vast komen te zitten in de drek. Vervelende situaties, die zonder water zelfs levensbedreigend kunnen zijn. Wij hebben het voordeel dat we op twee motoren reizen, zodat we één motor kunnen gebruiken om hulp te halen als dat nodig is. Met voldoende water voor een paar dagen en de GPS om ons de weg te wijzen, komt het vast goed.

Amsterdam to Anywhere - Verdwaald op de 'Salar' 3Terwijl we in het hostel nog wat informatie verzamelen over de eilanden, horen we een motor stoppen op de parkeerplaats. Het is een kleine Honda motorfiets met Chileens kenteken, waar een jonge vent vanaf stapt. We maken kennis met Jono uit Engeland. Een paar maanden eerder kocht hij in Chili voor €800 een gloednieuwe Honda CGL125. Hij hing zijtassen over het zadel, zette een topkoffer achterop en ging op pad. Zonder aangepaste vering, zonder offroad banden en zonder GPS. De enige aanpassingen waren: een turquoise badmat op zijn zadel voor meer comfort, luidsprekers op zijn stuur om muziek te luisteren en een kleine jerrycan. Geniaal! Hij is het levende bewijs dat je geen groot budget nodig hebt, voor een groot avontuur.

En avonturen beleefde hij al genoeg, zo blijkt later, als hij ons tijdens het eten vertelt over zijn motorreizen en de tocht door Chili. Na de gezellige avond spreken we af om de volgende dag samen naar de eilanden op de Salar te rijden en daar te kamperen.

Amsterdam to Anywhere - Verdwaald op de 'Salar' 1Het is nog vroeg als we de volgende ochtend bij het hostel wegrijden. We bezoeken eerst de ’Train Graveyard’, de enige andere toeristische attractie van Uyuni. Net buiten het centrum staan tientallen antieke locomotieven. Ze werden ooit gebruikt om mineralen vanuit het Boliviaanse binnenland te vervoeren naar de kust. Toen de mijnbouw rond 1940 instortte, waren de locomotieven niet langer nodig. Ze werden hier geparkeerd, om nooit meer te verplaatsen. De wagons zijn inmiddels volledig verroest en de rails zijn verdwenen onder het zand. Het doet wat treurig aan en lijkt inderdaad op een begraafplaats.

De volgende stop is de wasstraat. Niet om de motoren te wassen, maar om ze voor te bereiden op de rit over de Salar. De motoren moeten worden beschermd tegen het zout. Vooral de aluminium velgen en het electra hebben daarvan te lijden. Gelukkig hebben de Bolivianen daar iets op gevonden. Ze laten hun auto’s en motoren massaal inspuiten met diesel, wat een beschermend laagje vormt. Een service die wordt aangeboden door de lokale wasstraat. Het is geen 100% bescherming, maar het is beter dan niets.

Amsterdam to Anywhere - Verdwaald op de 'Salar' 4We leggen aan de baas van de wasstraat uit wat we willen. Hij geeft zijn mannen vervolgens opdracht om met de motoren aan de slag te gaan. Ze wassen de motor eerst en gebruiken daarna een hoge druk verfspuit vol diesel om ze weer vies te maken. Ze slaan het zadel, het stuur en de tassen over, maar bedekken verder alles in een laagje vet. Peter had eerder al een lik vet rond het ventiel gesmeerd en wat andere onderdelen ingespoten met WD40. Het is wel de vraag wat daarvan is blijven zitten na de grondige wasbeurt. Na bijna twee uur staan de motoren te stinken en te glimmen van de diesel. Tijd om te gaan!

We rijden de dorpsstraat in en komen er direct achter dat onze remmen niet werken. Ondanks het verzoek aan de mannen van de wasstraat om de remmen over te slaan, was er toch een laagje vet op gekomen. Peter had de remschijven direct met benzine en wc-papier schoon gemaakt, maar dat lijkt weinig tot niets te hebben geholpen. We proberen een paar keer hard te remmen, in de hoop het vettige laagje eraf te slijten, maar er gebeurt niets. We schuiven zonder merkbaar verschil verder. Als de auto voor ons plotseling hard remt, kunnen we maar net op tijd tot stilstand komen! We rijden stapvoets het dorp uit en zijn blij als we na een paar kilometer merken dat de remmen weer beginnen te werken.

Amsterdam to Anywhere - Verdwaald op de 'Salar' 6Nu is het nog de vraag of we op de Salar kunnen komen. In het regenseizoen ligt er vaak water op de zoutvlakte, wat ook zorgt voor drek. Het wordt afgeraden om dan naar de eilanden te rijden, omdat je onderweg de drek in kan rijden. De randen van de Salar ook heel zacht door de drek en modder. Een eindje buiten Uyuni is een zoutweg aangelegd die je voorbij de drek brengt, tot op de harde zoutkorst. Daar kunnen we beslissen of we doorrijden. Volgens de laatste berichten zou de route naar de eilanden droog moeten zijn.

We vinden de zoutweg, rijden helemaal door tot het eind en zien daar tot onze teleurstelling grote plassen water. Dat ziet er niet goed uit. In de verte staan wel auto’s, maar om daar te komen moeten we eerst door het water. We hadden besproken dat we niet door zout water wilden rijden, maar het is ook wel jammer als dit het einde is van ons avontuur op de Salar. We besluiten toch een kijkje te nemen. Als die auto’s daar kunnen komen, dan kunnen wij dat met onze lichte motoren ook. Als we niet te hard rijden, hebben we ook geen last van het opspattende water.

Amsterdam to Anywhere - Verdwaald op de 'Salar' 8Peter gaat voorop, direct gevolgd door Jono. Ze zoeken een weg door de plassen en rijden zo langzaam mogelijk door het witte slijk. Het lijkt op smeltende sneeuw en klinkt ook hetzelfde. Via de intercom hoor ik van Peter dat de plassen niet erg diep zijn en de ondergrond hard genoeg. Met pijn in mijn hart als ik denk aan mijn arme motor, zet ik de achtervolging in. Heel langzaam, maar snel genoeg om te voorkomen dat ik mijn voet moet neerzetten. Een eindje verder parkeer ik mijn motor bij de mannen, die foto’s maken van hoge hopen zout die liggen te drogen. Ik loop snel een rondje om mijn motor en zie dat er al behoorlijk wat zout aan de onderkant plakt. Getver. Het liefst zou ik meteen weer terug rijden naar de wasstraat en alles eraf spoelen.

Op de plek waar we hebben geparkeerd, liggen nog behoorlijk wat plassen en is alles grauw en grijs. In de verte verandert de zoutvlakte van kleur en lijkt het veel witter. Misschien is het daar droog. De meeste auto’s zijn inmiddels verder de Salar op gereden en wij besluiten hun voorbeeld te volgen. Als het droog is rijden we door en anders keren we alsnog om.

Amsterdam to Anywhere - Verdwaald op de 'Salar' 11Een paar honderd meter verder zijn de plassen verdwenen en rijden we ineens op een keiharde, droge zoutkorst. Gelukkig! Ook Peter en Jono zijn zichtbaar opgelucht. Peters ernstige blik heeft zelfs plaats gemaakt voor een ondeugende glimlach en ik weet wel waarom: de open vlakte voor ons. Zoals een paard op het strand ineens heel hard wil rennen, zo nodigt de zoutvlakte uit om het gas eens flink open te draaien. We zullen geen topsnelheden halen zoals Sjaak op zijn R1, maar we kunnen wel even lekker crossen! Flinke stukken rechtuit, of even van links naar rechts zwieren alsof we schaatsen. Geweldig!

Het is niet alleen leuk om te rijden, maar ook heel mooi. Vooral de vreemde structuur en de bijzondere patronen. Eerst rijden we over een soort wit honingraat, met tussen de vakken lage witte randjes die eruit zien alsof ze met een slagroomspuit zijn aangebracht. Een stuk verder zijn de vakken donkerbruin en doet het patroon denken aan de vacht van een enorme giraffe. Weer een eindje verder zijn de vakken en de randjes verdwenen en rijden we over een spiegelgladde plaat. Heel mooi! We komen ook langs verschillende ’Ojos’, zogenaamde ’ogen’ in de Salar. Een klein gat in de zoutkorst waar water in staat. Als je naar beneden kijkt kun je zien dat de korst een paar meter dik is.

Amsterdam to Anywhere - Verdwaald op de 'Salar' 13Op enig moment zien we in de verte iets op de grond liggen. Het is nog ver weg, misschien een paar kilometer, maar omdat alles zo vlak is kunnen we het al zien liggen. Nieuwsgierig rijden we eropaf. Het is een stuk hout. Misschien was het ooit een bord of een paal voor een vlag. Volgens de mannen is het een perfect stuk hout voor een kampvuur. Ze trappen het aan stukken en binden ieder een deel achterop hun motor. Dat zal fijn zijn als het straks op het eiland inderdaad afkoelt naar het vriespunt.

Dat eiland zouden we nu toch een keer moeten zien. We zijn de auto’s die we vanochtend zagen al een tijdje uit het oog verloren. Zij reden vanaf de zoutweg allemaal over hetzelfde spoor schuin naar rechts, terwijl het eiland volgens de GPS meer naar links lag. Peter reed met de GPS voorop en stelde voor om rechtstreeks op het waypoint af te rijden en niet zomaar achter de auto’s aan te gaan. Misschien dat we zo een stuk zouden afsnijden en ze later weer zouden kruisen. In de verte zien we nu vaag de contouren van een berg, misschien is dat het eiland.

Amsterdam to Anywhere - Verdwaald op de 'Salar' 17Een stuk verder verandert de structuur van de Salar opnieuw. Er ligt een heel dun laagje water op het witte zout, waarin we de blauwe lucht en de wolken kunnen zien. Het is net een grote spiegel en het spiegelbeeld is zo perfect dat het lijkt alsof wij zelf in de wolken rijden. We zijn er stil van, zo mooi. We stoppen om foto’s te maken en om ons heen te kijken. Als we verder rijden, wordt het alleen nog maar mooier. Onwerkelijk.

We zijn zo druk bezig met het surrealistische uitzicht, dat we bijna zouden vergeten dat we nog in het water rijden. Net was het een dun laagje water, maar inmiddels ligt er zeker een paar centimeter. Ik begin nou echt te twijfelen of we de goede kant op rijden. We hadden gehoord dat de hele route naar het eiland droog was. Als we er inderdaad bijna zijn, dan zouden we de auto’s met toeristen moeten zien. En gek genoeg stuurt de GPS ons naar het zuidwesten terwijl ik dacht dat het eiland in het noordwesten van de Salar lag. We stoppen om met Jono te overleggen.

Amsterdam to Anywhere - Verdwaald op de 'Salar' 18Peter werpt nog een blik op de GPS en is ervan overtuigd dat we de goede kant op rijden. Het zou niet zo ver meer zijn, hooguit 15 kilometer. Hij stelt voor dat we ondanks het laagje water doorrijden in de richting van het waypoint. Het alternatief is dat we omdraaien en 40 kilometer terug rijden naar het punt waar de auto’s rechtsaf sloegen. Het is al laat en het weer is aan het veranderen. Boven de Salar hangen inmiddels heel donkere wolken. We besluiten door te rijden in de hoop dat we de motoren snel droog kunnen parkeren op het eiland.

Hoe verder we doorrijden, hoe dieper het water wordt. Eerst 5 centimeter, dan 10 centimeter en na een paar kilometer zelfs 20 centimeter zout water. Hoe langzaam we ook rijden, we kunnen niet voorkomen dat het water als twee waaiers naast de motor op spat. De pijn in mijn hart is terug. Dit kan niet goed zijn voor mijn motor. We zijn nog lang de wereld niet rond, ik heb hem nog even nodig. Ik hoop dat we hier geen spijt van krijgen!

Amsterdam to Anywhere - Verdwaald op de 'Salar' 21Via de intercom hoor ik Peter de kilometers aftellen. Als we er bijna zijn, zien we een verandering aan de horizon. Het lijkt een auto te zijn. Als we weer iets verder zijn, zien we twee auto’s en een vrachtwagen rijden. Zouden we dan toch bij het eiland zijn? Dan zien we ook mensen. Geen toeristen, zoals we hadden verwacht, maar werklui in rode overalls met een witte helm op. Dat is vreemd. De auto’s staan op een hoger geleden weg, die is aangelegd bovenop de zoutvlakte. De werklui stoppen met hun werk en draaien zich om naar ons.

We parkeren naast de weg en zeggen de verbaasde mannen gedag. “Waar willen jullie naar toe?”, vragen ze. “Naar Isla Pescado!”. Ze beginnen te lachen en wijzen naar rechts: ”Isla Pescado is 80km ten noorden van hier!” Oh, nee! Dan blijkt dat Peter de coördinaten voor het eiland niet goed in de GPS had gezet, waardoor we de hele dag in de verkeerde richting reden. Ze vertellen ook dat het niet mogelijk is om daar vanaf hier heen te rijden, want er ligt te veel water op de route naar het noorden, nog meer water dan hier. Als we naar het eiland willen, moeten we eerst een flink stuk terug. Daar is het nu te laat voor.

Amsterdam to Anywhere - Verdwaald op de 'Salar' 25De mannen helpen om de motoren op de weg te duwen. We bedanken vriendelijk en beginnen in de richting van de doorgaande weg te rijden. Nog geen honderd meter verder blokkert een witte pick-up de weg. Er stappen twee militairen en nog drie werklui uit die ons driftig manen te stoppen. Dan blijkt dat we op het terrein zijn van een lithium-mijn van de Boliviaanse Staat. Lithium wordt gewonnen uit de slurry onder de zoutkorst en onder meer gebruikt in batterijen. Het is een kostbaar goedje en het is duidelijk niet de bedoeling dat wij hier zijn. Ze vuren direct allemaal vragen op ons af. Pas als ze hebben vastgesteld dat we toeristen zijn en geen spionnen verandert de toon van hun vragen.

Met hulp van de landkaart wijzen ze waar we op de openbare weg kunnen komen. Voordat we mogen vertrekken, moeten we echter eerst naar het hoofd van de bewaking om daar onze papieren te laten zien. We volgen de witte pick-up naar de fabriek, waar we naar een kantoor worden geleid. Terwijl wij worden ondervraagd door de baas, schrijft zijn hulpje onze gegevens in een groot boek.

Amsterdam to Anywhere - Verdwaald op de 'Salar' 27Als het papierwerk achter de rug is, verandert ook de houding van de baas. Hij vraagt ons over onze reis en de motoren en wil weten wat we van Bolivia vinden. De militairen halen hun telefoons tevoorschijn en poseren naast de motoren voor een foto. De man vertelt dat het personeel van de mijn regelmatig toeristen redt die zijn verdwaald of die met hun voertuig terecht zijn gekomen in de zachte drek. Hij schat dat ze jaarlijks 20 reddingsoperaties uitvoeren. In sommige gevallen hadden de toeristen al vijf dagen op hulp gewacht. Hij zegt dat we van geluk mogen spreken, want als wij rechtdoor waren gereden, waren wij ook de slurry in gereden. Als we beloven dat we terug rijden naar de openbare weg, mogen we vertrekken.

We rijden het terrein af en stoppen pas als we uit het zicht zijn. Het is jammer dat er zo abrupt een einde is gekomen aan ons avontuur op de Salar. Ook omdat we graag op het eiland hadden willen overnachten. We redden het niet meer om voor het donker naar Uyuni te rijden, dus we besluiten een kampeerplek te zoeken in de heuvels. We volgen een pad en vinden een open plek in de luwte van een paar grote rotsen. De mannen knikken goedkeurend, vooral omdat ze het een geschikte plek vinden voor hun kampvuur.

Amsterdam to Anywhere - Verdwaald op de 'Salar' 29Nu we tijd hebben om rustig te kijken, zien we pas hoeveel zout er op de motoren zit. Het water is opgedroogd en heeft een dikke korst zout achtergelaten. Niet alleen op de onderkant van de motor, waar je het zou verwachten, maar echt overal. Zelfs de tanktas, de gps en de waterdichte tas bovenop het rek zijn bedekt met een laagje zoutkristallen. De ketting knispert en de remschijven lopen aan. Ai, weer een pijnscheut door mijn hart. Misschien hadden we toch in het donker moeten doorrijden naar Uyuni om die zooi er vandaag nog af te spoelen. We zijn zelf ook van top tot teen bedekt met een laagje zout. Onze motorpakken zijn zo stijf dat ze bijna vanzelf rechtop blijven staan. Jono zijn zwarte pak is grijs en zijn enige paar schoenen is doorweekt met zout water. Al lijkt hij zich meer zorgen te maken om de luidsprekers op zijn stuur, die door het zoute water de geest hebben gegeven.

Veel tijd om stil te staan bij de zoute ellende hebben we niet, want er dient zich een volgende uitdaging aan. Er is storm op komst! De zon is verdwenen en de lucht heeft een rare gele kleur. We laten het kampvuur voor wat het is en zetten zo snel als we kunnen de tent op. Het begint te regenen. Als dan ook de wind aantrekt, kunnen we nog net voorkomen dat de tent de lucht in vliegt. Peter zet in de stromende regen de scheerlijnen vast, terwijl ik onze spullen in de tent gooi. We kruipen de tent in en vragen Jono om bij om te komen schuilen. Amsterdam to Anywhere - Verdwaald op de 'Salar' 33En dan barst het pas echt los. De wind laat de stokken kraken en de regent komt bijna dwars door het dak heen. Een paar uur lang knettert en knalt het, de ene blikseminslag nog harder dan de andere. Het is de ergste onweersbui die we ooit hebben meegemaakt. Bij nader inzien zijn we nu toch blij dat we van de Salar af zijn, want het zout is zo’n goede geleider dat we op de zoutvlakte een levende schietschijf zouden zijn geweest voor de bliksem. We zitten met z’n drieën in onze tent en proosten met een paar flinke slokken whiskey op de goede afloop van ons gezamenlijk avontuur. Een paar uur later, als de storm in kracht afneemt, gaat Jono terug naar zijn kleine éénpersoonstentje en vallen we uitgeput in slaap.

De volgende ochtend worden we wakker in een andere wereld. Het is gestopt met regenen, de wind is gaan liggen en het enige dat we horen is…. Jerry Lee Lewis. Jono heeft zijn luidspreker met zoet water en WD40 weer tot leven gewekt. De ene na de andere Rock ’n Roll-hit klinkt vanaf zijn stuur, terwijl hij al twistend zijn tent inpakt. Geen slechte manier om wakker te worden.

Amsterdam to Anywhere - Verdwaald op de 'Salar' 35Na een snelle kop koffie rijden we in één ruk naar de wasstraat in Uyuni. We hoeven dit keer niet uit te leggen wat er moet gebeuren, want één blik op de motoren is genoeg. Om te zorgen dat alles goed schoon wordt, haalt Peter de plastic kappen van de motor. Terwijl het ene mannetje de motoren minutieus afspuit, wast de ander de kappen. Een flinke klus, want het zout zit werkelijk in iedere hoekje. Het duurt weer bijna twee uur voordat ze klaar zijn, maar dan staan ze weer te glimmen in de zon. Niet van de diesel dit keer, maar gewoon omdat ze schoon zijn. Zo op het eerste gezicht zien ze er goed uit en kunnen we nergens schade ontdekken. Om het zekere voor het onzekere te nemen, spuiten we ze toch nog een keer in met kruipolie. Twee bussen per motor….

Totale afstand tot ons tweede bezoek aan Uyuni: 50.325 km (31.271 miles)

Jono maakte een gaaf filmpje over ons avontuur op de Salar. Klik hier voor het Filmpje van Jono

Klik hier voor Foto’s

Amsterdam to Anywhere - damages rims

PS: Een paar maanden later zou blijken dat de motoren toch niet helemaal ongeschonden uit de strijd waren gekomen. Op beide motoren waren de 12-Volt aansluitingen achterop de motor volledig gecorrodeerd. Verder bleek dat er zout water in de velgen van Peter zijn motor was gekomen, waardoor aan de binnenzijde een deel van de velgen was beschadigd door corrosie. Op mijn motor was de schade gelukkig minimaal. Peter heeft de corrosie weg kunnen slijpen en de velg behandeld met primer en daarmee verdere schade kunnen voorkomen.

Vorige bericht “Lagunas Route” – Volgende bericht “De magie van het Spaans”

| Leonie | Bolivia, ZUID-AMERIKA

8 Reacties (Comments) - Verdwaald op de ‘Salar’

  1. johan barten

    Leonie en Peter.
    Ik geniet van jullie verhalen. wat een avontuur, onvoorstelbaar dat jullie dit allemaal aandurven. Nog veel plezier en kom heelhuids thuis.

  2. Mieke Sinnige

    Dit bericht van jullie zag ik nu pas. Wat een avontuur weer! Prachtige foto’s en filmpje erbij! Maar dit lijkt mij ook een van de spannendste situaties die ik van jullie heb gelezen.

  3. Linda op Reis

    Het afgelopen jaar heb ik geregeld van jullie verhalen genoten! Vandaar dat ik jullie bij deze graag wil nomineren voor de Liebster Award die de ronde doet in de reisbloggerswereld! Meer weten over hoe verder? Check: http://www.lindaopreis.nl/liebsteraward/

  4. Anja

    Geweldig wat een avontuur weer!
    En wat ontzettend mooi wanneer jullie daar rijden op de zoutvlakte en het liedje Paradise op de achtergrond klinkt, Super!!!!!

  5. Jan&Mariët

    Wat een avontuur! En wat leuk om jullie in dat filmpje te zien! Stoer!! Dikke kus xxxxx

  6. Anna

    Wat weer een mooi spannend verhaal. En wat een geweldige onwerkelijk mooie foto’s. We hopen dat er nog veel mooie verhalen volgen.liefs, Anna

  7. Frederike

    Supergaaf! En het filmpje was ook een feest

  8. Janleen

    Hoi Leonie en Peter.
    Zoals altijd weer een leuk verslag wat jullie wat jullie maken.
    Weer eens wat anders dan pekel van de Nederlandse wegen aan je motor. Hier in regio Rotterdam nog geen zout op de weg dus ik rij ook nog steeds op de motor. Niet zo avontuurlijk als jullie maar ook erg fijn op mijn twee wielen. Nog veel plezier samen.Joke en Janleen